Elektrownie wodne to sposób na pozyskiwanie energii znany już od wielu pokoleń. Obecnie mierzymy się z kryzysem klimatycznym, który wymusza na nas stosowanie alternatywnych źródeł energii, które pozwolą nam na jak największe ograniczenie emisji CO2. Jedak budowa kolejnych elektrowni wodnych wiąże się z pewnymi kontrowersjami.
Na początku była woda
Pierwsze elektrownie wodne powstały już w okresie rzymskim. Początkowe były używane do przemiału zboża, oliwek i innych produktów spożywczych. Obecnie elektrownie wodne dostarczają 71% energii odnawialnej na świecie. Ich fenomen opiera się przede wszystkim na ogromnych możliwościach magazynowania i przesyłania energii. Wspomniana energia pozyskiwana jest z płynącej wody i poprzez zastosowanie odpowiednich mechanizmów zamieniania jest w energię elektryczną.
Budowa
Wytwarzanie energii elektrycznej możliwe jest przede wszystkim dzięki specjalnym kołom. To one odpowiedzialne są za przetwarzanie energii kinetycznej na energię mechaniczną. Ze względu na zróżnicowane położenie osi koła możemy wyróżnić koła o osi pionowej i poziomej. Jeśli woda pada na koło z góry, wówczas mamy do czynienia z kołem nasiębiernym. Poza tym wyróżniamy również modele podsiębierne – gdy woda przepływa pod kołem oraz śródbierne – w tym przypadku woda pada na środek koła. Poza tym w elektrowniach wodnych możemy spotkać również jedną z trzech turbin – Francisa, Peltona oraz turbiny o przepływie osiowym.
Czy elektrownia wodna faktycznie jest ekologiczna?
To dość kontrowersyjny temat. Mimo że nie wytwarzają one CO2 ani bezpośrednio nie wpływają na zanieczyszczenie środowiska, elektrownie wodne nie są idealnym rozwiązaniem dla środowiska naturalnego. Problem stanowią przede wszystkim zniszczenia w przyrodzie. W związku z powstawaniem licznych tam uniemożliwiona zostaje swobodna migracja ryb i innych gatunków zwierząt, co negatywnie wpływa na bioróżnorodność zbiorników wodnych. Poza tym dochodzi do drastycznych zmian w poziomie wód gruntowych, co nierzadko prowadzi do zalewania najbliższych terenów. Bliskie sąsiedztwo elektrowni wodnych nierzadko powoduje, że okoliczna ludność musi zmienić miejsce zamieszkania ze względu na malejącą liczbę pól uprawnych. Tym samym elektrownie nie spełniają warunków zrównoważonego rozwoju.
Nie zapominajmy o zaletach
Zdecydowanie do największych zalet elektrowni wodnej należy możliwość generowania niewyczerpalnego źródła energii odnawialnej. Tym samym pozwalają na zaoszczędzenie innych surowców takich jak np. węgiel. Poza tym dzięki zastosowaniu specjalnych krat elektrownie przyczyniają się do oczyszczania wody ze szkodliwych zanieczyszczeń. Warto również pamiętać, że jest to również miejsce pracy dla wielu okolicznych mieszkańców i sposób na kultywowanie wielopokoleniowych tradycji.
Tamy mały i duże
Jednym ze sposobów na zmniejszenie spustoszenia jakie wiąże się z działaniem elektrowni wodnej, jest budowanie mniejszych tam, które spowodują znacznie mniejsze szkody dla środowiska. Hydroenergetyka okazuje się przede wszystkim szansą na lepszą przyszłość, ponieważ jej rozwój może znacznie ograniczyć emisję szkodliwych substancji. Mimo to wymaga jeszcze wielu ulepszeń, ponieważ obecnie wykorzystujemy jedynie jedną czwartą jej możliwości.